Wednesday, October 10, 2012

PIDARTA BAHASA BALI




RASA BELA MAREP WANGSA LAN NEGARA

Ida dane sareng sami sane wangiang titiang, sadurung titiang ngawit titiang matur lugrayang titiang ngaturang pangayu bagia mantuka ring  Ida Sang Hyang Widhi Wasa/ Ida Hyang Parama Kawi, maduluran antuk pangastungkara.
“Om Swastyastu”
Pinih riin mantuka ring para sujana sami, punika taler para mahadiaksa lan para pamiarsa sane dahat suksemayang titiang.
Ida dane sareng sami ring galah puniki titiang nyadia ngaturang pidarta bahasa bali sane mamurda “rasa bela marep wangsa lan negara” ring galahe sane becik puniki titiang rumasa garjita ring manah riantukanprasida kacunduk saha saduajengring ide dane sareng sami ritatkala nyanggra kawentenan pakibeh jagate kadi mangkin, mustikan ipun ring para yowana sareng sami. Mungguing atur uning titiang punika nenten sios wantah mapiranti nudut kayun iraga sami ritatkala nyikiang pikayun wirang ring sapari indik urip maduluran antuk swadarmaning sowang – sowang.
Inggih ida dane para semeton sareng sami sane wangiang titiang yan iraga melaksana, yadiastun amunapi ja alitne jaga mapikenoh, yan saihang ring iraga mapikayun, seakeh-akeh ne yan tan wenten tatujone sinah nirguna punika. Galahe puniki utama pisan yan manahang  titiang marep ring yowana sami. Napi mawinan asapunika? Seantukan panagara iragane sane kadasarin antuk Pancasila lan UUD 1945. Jaga paripurna sami sangkaning para yowanane pamekas.
Ida dane sinamian makudang-kudang warsa sane sampun lintang, para yowanane ring Indonesia, sampun ngucapang sumpah jaga ngukuhang karaketan iraga wangsa Indonesia, sane kaiket antuk Bhineka Tunggal Ika, mangda nenten karaketan punika sekadi raos kemaon, yan dados antuk titiang ngiring silih asihe makrama utamayang, tur gilik saguluk, paras paros sarpana ya ring pasemetonan.
Para semeton ida dane sareng sami, wewengkon jagat Indonesia puniki sane kawangun olih makudang-kudang pulau saking Sabang nyantos Merauke yan jagi nyungkemin indik keekaan mangda parasida masikian rikala ngemban kemahardikaan, wantah pekaryan sane kalintang meweh pisan nanging yan sampun iraga pangaptine sareng sami masikian, yadiastun ngemasin padem, punika wantah yadnya sane pinih utama. Ida dane sareng sami indayang elingang ring kakawin Baratha Yudha wenten kaucap asapuniki, Sang Sura Mrihayadnya Ring Semara, Mahyunikang Parangmuka. Punika masuksma yan iraga padem ring payudan ritatkala melanin Negara, wantah yadnya sane pinih utama. Nanging yan jaya ring payudan, iraga prasida nguasayang jagat, madasar antuk Dharma sane utama punika taler yang iraga sakita karep, ngemargiang pikayun tan bina sakadi kaca belah benyah tan pawanengan.
Selantur ipun daweg 17 Agustus 1945 para sujana ring Indonesia sane kapucukin antuk Ir. Soekarno, lan Moh Hatta prasida ngawerdiang kemahardikaan wangsa Indonesia, makacihna lan titi bukti iraga sampun prasida ngawangun jagat Indonesiane mangda mrasidayang ngamolihang Negara Kertagama. Ngiring dagingin negara iragane sareng sami , antuk satya mebela pati ngresepang pitutur-pitutur teleb ring widia guna punika marupa sastra mautama. Mapan sastra kabaos  Suluh ikang Prabha, sida nyuluhin lan nuntun ngulati margi rahayu, yan urip tan madasar sastra, sinah tan sida nibenin becik miwah kawon. Iwang punika capuh, awor sakadi amerta kalawan wisya. Ring Niti Sastra wenten kaucap :

HEMANI SANG AMUKTI DUMADI TIKA TAN HANA GUNA, YOWANA, RUPAWAN, KULA, WISALA, TIKS PADAHANA. DEN IKA TAN PA SASTRA, TAN ATEJA WEDANA MAKUCEM. LUWIR SEKARING SAMI ABANG MURUB, TAN HANA WANGIN  IKA.

Punika mawinan, sekantun iraga anom patut teeb malajahang raga majalaran antuk melajahin tali pangiket sane mawasta agama, sianh jagat nusantara puniki prasida ngamolihang kawijayan.
Ida dane para semeton sareng sami,nilai kaekaan punika nenten a tedun saking langite, nanging patut iraga para yowanane ring Indonesia ngayunin maduluran antuk parilaksana sane becik mangda negara iragane tetep ajeg tur dirgayusa.
Ida dane sinamian, pinih ajeng para yowanane sami, ngiring, kukuhang laksanayang tetamian leluhur punika, anggen ngawangun negara iragane! Riantukan para yowanane sane pinih waspada ring kawentenan punika, turmaning tan dados lipia, yan lipia sinah jagi ngawinan rusak negara iaragane. Inggih para yowana sareng sami elingan kayune mangkin mangda sampunan iraga malih keni panca baya sekadi duk warsa 1965. Awinang ring sajeroning sejarah sampun mabukti, nika pinaka bukti sane pinih utama anggen gegambelan, ritatkala ngemban jagat Indonesia mangda kawentenanne punika nenten ngawinang kadurmalan malih.
Inggih wantah asapunika katur antuk titiang, menawi wenten kirang antuk titiang, tan lali titing ngelungsur gung rena pangampura. Pinaka panguntat atur titiang lugrayang titiang ngaturang paramasanti.
“Om  Shantih, Shantih, Shantih, Om”